Najnowocześniejsze, najbezpieczniejsze i najbardziej skuteczne leczenie dzieci metodami małoinwazyjnymi z planowaniem przedoperacyjnym i zastosowaniem zindywidualizowanych sprężyn dystrakcyjnych rozwijają neurochirurdzy i chirurdzy szczękowo-twarzowi z Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie. Takimi metodami leczymy pacjentów z kraniosynostozami związanymi z zarastaniem szwów wieńcowych (zarówno pojedynczych szwów, jak i tych bardziej złożonych) na tle genetycznym. Jesteśmy jedynym ośrodkiem w Polsce wykonującym takie ultranowoczesne zabiegi i drugim w Europie (wraz z ośrodkiem w Rotterdamie) stosującym taką metodę leczenia.

Kraniosynostoza to wrodzona wada, w której jedno lub więcej szwów czaszkowych zrasta się przedwcześnie, co prowadzi do deformacji czaszki i może wpływać na rozwój mózgu. U dzieci z jednostronną kraniosynostozą wieńcową dochodzi do złożonej trójwymiarowej deformacji całej czaszki, nie tylko w zakresie mózgoczaszki, ale także deformacji podstawy czaszki i skoliozy twarzy. Specjaliści z Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie znaleźli sposób, by wszystkie te problemy rozwiązać podczas jednego małoinwazyjnego zabiegu operacyjnego

– Wielospecjalistyczna współpraca w zakresie neurochirurgii i chirurgii szczękowo-twarzowej pozwala nam zaplanować małoinwazyjny zabieg dystrakcji czołowo-oczodołowej, żeby jednocześnie stopniowo wraz ze wzrostem dziecka poprawiały się również struktury twarzoczaszki – przyznaje prof. dr hab. n. med. Dawid Larysz, kierownik Kliniki Chirurgii Głowy i Szyi Dzieci i Młodzieży WSSD w Olsztynie, neurochirurg i chirurg szczękowo-twarzowy. – Tę metodę możemy zastosować zarówno do leczenia kraniosynostoz pojedynczych szwów (mniej złożonych), jak i do leczenia dzieci z ciężkimi wadami, jak wieloszwowe kraniosynostozy syndromiczne, np. zespół Crouzona. Zaletą tej metody jest również minimalizacja rozległości zabiegu, co wpływa na jego bezpieczeństwo i zmniejszenie częstości powikłań.

– Stosowane w naszym kraju metody leczenia dzieci z kraniosynostozami wieńcowymi wymagały bardzo dużych zabiegów rekonstrukcyjnych, obejmujących znaczną część czaszki. Co więcej, jak potwierdziły liczne badania naukowe, samo wycięcie – nawet metodami endoskopowymi u bardzo małych dzieci – zarośniętego szwu jest nieskuteczne i w przyszłości wymaga kolejnych zabiegów operacyjnych – dodaje dr n. med. Patrycja Larysz, specjalista neurochirurgii z WSSD w Olsztynie. – Stąd pojawiła się potrzeba stworzenia skuteczniejszej i bardziej bezpiecznej metody leczenia.

Od kilku lat specjaliści z Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie jako jedyni w Polsce stosują endoskopowe leczenie dzieci z kraniosynostozami za pomocą zindywidualizowanych sprężyn dystrakcyjnych, (których celem jest odsunięcie kości od siebie), opartych na planowaniu w wirtualnej rzeczywistości. Wykonaliśmy już kilkaset takich zabiegów.

– Te nasze doświadczenia oraz kontakty w ramach sieci ośrodków eksperckich chorób rzadkich ERN-CRANIO pozwoliły nam na rozwinięcie w naszej Klinice metody wysunięcia czołowo-oczodołowego z zastosowaniem metod małoinwazyjnych z tymi sprężynami – dodaje prof. Dawid Larysz. – Podstawową zaletą jest fakt, że możemy rozpoczynać leczenie wcześniej (operację można wykonać już pomiędzy 5. a 24. miesiącem życia ), a z drugiej strony nie dotyczy ono jedynie bardzo małych dzieci. Sprężyny dystrakcyjne w odróżnieniu od wcześniej stosowanych dystraktorów całą pracę wykonują samodzielnie – nie trzeba ich rozkręcać, nie wystają na zewnątrz. Dotychczas leczenie tych pacjentów polegało na przeprowadzaniu rekonstrukcji podstawy czaszki i sklepistości czaszki, czyli dużych zabiegów obarczonych znacznie większym ryzykiem i nie wpływających na dalszy wzrost twarzoczaszki.

Trzy ultranowoczesne zabiegi z zastosowaniem najnowocześniejszych w Europie rozwiązań przeprowadził w tym tygodniu zespół Kliniki Chirurgii Głowy i Szyi Dzieci i Młodzieży WSSD w Olsztynie: prof. dr hab. n. med. Dawid Larysz – kierownik Kliniki, specjalista neurochirurgii i chirurgii szczękowo-twarzowej, dr n. med. Patrycja Larysz – specjalista neurochirurgii, lek. Małgorzata Koszowska – specjalista medycyny ratunkowej, anestezjologii i intensywnej terapii, specjalizująca się w znieczulaniu dzieci z chorobami rzadkimi do operacji neurochirurgicznych i lek. dent. Sebastian Radziak – specjalista chirurgii szczękowo-twarzowej, przy wsparciu zespołu pielęgniarek operacyjnych: Ewy Kowalkowskiej-Matel i Barbary Zyśk.

Zespół Kliniki przygotowując się do tak zaawansowanych zabiegów współpracuje z prof. Arkadiuszem Szarkiem, bioinżynierem z Politechniki Częstochowskiej. To właśnie ta współpraca pozwala na zastosowanie w naszym szpitalu (jako jedynym ośrodku w kraju) małoinwazyjnego leczenia z przedoperacyjnym planowaniem w wirtualnej rzeczywistości.